Was macht de Samichlaus s’ganz Johr?[Drucken / PDF]

Aus dem Appenzellerland von A. Fink

Januar

Em Samichlaus sis Hüsli staat zmitzt im tüüfe Wald am Rand vonere Liechtig. Alles isch verschneit, au de Stall, wo s'Eseli drin schlaaft. I de finschtere Chuchi suecht es Büsi sini Milch. Liislig springts wieder d'Stäge uf. D'Schlaafzimmertüür isch offe. A de Fuessete vom grosse Bett versteckt sichs a de Wäärmi. S’Jaar isch na jung, es hät jetzt nüüt prässant. De Samichlaus tröimt und schnaarchlet; wänn d Ysblueme am Faischter schmelzed, tuet er dänn scho verwache.

Februar

S'Chätzli vom Samichlaus sitzt hinder em Stubefaischter a de Wäärmi. E breiti Spuur füert dur de Schnee, vom Hüüsli bis an Waldrand. De Samichluas und sin Esel sind mit em Schlitte underwägs. Si bringed s'Höi in Wald für d'Ree. Au Eichörndli, Füchs und Vögel warted uf ihres Fuetter. Nach dem Rundgang dur de Wald macht sich de Chlaus mit de Axt a d'Arbet. Am Aabig ziet de Esel en schwääre Schlitte hei.

März

Guschti gheisst am Samichlaus sin Esel. Er isch starch und hilft am Chlaus bi siner Arbet. Schwääri Sache chan er uf sim Rugge träge. Im Winter ziet er de Schlitte dur de Schnee, im Summer de Wage über Wääg und Stääg. Wänner müed isch, törf er ruig verschnuufe. Nie saust en Stäcke uf sin Rugge. De Samichlaus isch guet zuenem. Jede Morge wirt de Guschti gschtriglet und püürschtet. Drum isch er gäärn bim Samichlaus. Es gfallt em uf em Stroo im Stall. Da gits gnueg vo allem. Haber, Rüebli, Höi und alltag frisches Wasser.

April

De Wääg is Dorf isch aaper. Hüt gaat de Chlaus go poschte. Niemert kännt de Maa mit em breitrandige Huet. Er chauft Määl und Haber i grosse Seck, derzue na Söiffe, Saame, Schnüer und Traat. Spagetti, Kafi, Rys und Tubak packt er au i sini Täsche. Underdesse bringed d'Chind am Guschti Brot und Zuckerstückli. De Samichlaus chunnt zrugg, lueget jedem Chind i d'Auge und stiigt dänn uf de Bock vo sim vollpackte Wage. D'Geissle chlöpft! Inere Staubwulche bliibed d'Chind staa und lueged dem gschpässige Fueder naa.

Mai

Sonen waarme Taag im spaate Früelig isch grad rächt zum s'Hüsli usebutze. Dur die offne Faischter söll d'Sunne is hinderscht Eggli schyne. De Samichlaus stiigt d'Stägen uf und ab. Er schüttlet und chlopfet, er füüret und wöschet. S'Chätzli lueget ganz verwunderet zue. Hinderem Stalltöörli stampfet de Guschti. Er mues sich na gedulde, bis er äntli use törf. Zaabig, wänn d'Wösch versorget isch, springt er luschtig über d'Weid. Dänn sitzt de Chlaus ufs Bänkli vorem Huus und stopft sich sini Tubakpfyffe.

Juni

Öpe ame Abig ziet de Chlaus d'Läde früener zue als suscht. Er stellt s'Lämpli uf de Tisch. Us de Chuchi schmöckts vo Kafi. De Samichlaus holt eis vo sine schwääre Büecher und suecht e lääri Site. Sorgfältig schribt er alles uf won er nüme wott vergässe, vo chliine und vo grosse Lüüt, vo villne Buebe und Meitli. I dene ticke Büecher hätt alles sini Ornig. Es isch scho tüüfi Nacht, wo de Chlaus äntli s'Lämpli löscht. Mit de Cherze i de Hand laat er na s'Büsi ie. Liislig stiigets zäme überrue.

Juli

Es wirt immer heisser uf de Wise ums Samichlaushüüsli. De Guschti törf verusse schlaafe und fröit sich psunders uf de Morgeritt mit em Samichlaus. Wänn s wider zrugg sind, isch der Esel müed. Er zottlet na zum Brunne, bevor er sich underem Birebaum in chüele Schatte leit. De Chlaus holt Moscht us em Chäller. Wänn s gägem Aabig nüme gaar so heiss isch, gaat de Samichlaus go bade. Bim Waldsee isch es jetz am schöönschte: d'Vögel pfyffed, d'Frösch quaaked, und wänn echli de Süüdwind gaat, ghört me vo wytem d'Abigglogge.

August

Es knischteret im grosse Bündel uf em Samichlaus sim Rugge. Na vill Höi mues hütt hei treit werde. De Chlaus chunnt z'schwitze und s'isch em rächt, woner alles am Schärme hät. Plötlzi verteckt e tunkli Wulche d'Sunne am Summerhimmel. De Samichlaus rytet glich na uf em Esel bis an Waldweier und chunnt erscht zrugg, wo s tunneret und blitzt. De Guschti gaat in Stall sich go verstecke. Glii drufabe ruuschet en schwääre Summerräge. Es schmöckt vo frischem Höi.

September

De Samichlaus gaat vill in Wald, er kännt da gheimi Plätzli. Bi füechte Wurzle, uf em weiche Moos und zwüsched alte Blätter schmöckts vo frische Pilz. Es git hunderterlei devoo, aber nu die einte sind zum ässe guet. Mängi schmöcked gruusig bitter und anderi sind sogar giftig! De Samichlaus kännt sich uus und nimmt drum nu di Guete. Wänn er am Waldrand na Nusse fint und i de Stuude riifi Beeri gseet, dänn sind die Chörb glii voll

Oktober

S'Obscht isch riiff, de Samichlaus stellt d'Leitere aa. Bald fülled süessi Bire und rotbagigi Öpfel d'Hurd im Chäller. Au d'Quitte trooled ab em Baum. Drum hät de Chlaus all Händ voll z'tue. E grossi Pfanne staat de ganz Taag überem Füür; a allne Chelle chläbet süesse Saft. S'git Kompott, Gomfi, Schlee und sogar Quitte päschtli! Wänn aber de Wind die farbige Blältter holt und d'Müüs in Chäller zügled, dänn isch de Samichlaus paraat. S'chunnt villicht bald go schneie.

November

S'letscht Mal das Jaar mues de Samichlaus go poschte. Er bringt Schoggelade, Puuderzucker, frömdi Gwürz und vill Butter hei. Bi de Puure holt er mänge Honigtopf und grossi Chörb voll Eier. Am nächschte Morge knischterets Füür im Herd. Uf em Chuchitisch isch en Verlaag vo guete Sache. Es rüücht und tämpft, s'schmöckt wien im Määrliland. So gaats jetz alltag, bis jedes Plätzli zueteckt isch mit Pfäffernüssli, Haberguetsli, Tirggel und Zimetstärne. D'Läbchüeche sind mit glänzige Bildli gschmückt und z'oberscht uf em Chuchichaschte stönd goldigbruuni Grittibänze

Dezember

Jetzt planged alli Chinde, Tannezwyg und goldigi Stäärne schmücked Faischter und Tüüre. Bim Samichlaus stönd d'Seck praat. De ganz gross isch fürs Schuelhuus, en andere für de Chindergarte, wo d'Chind heissi Bagge händ und fliissig Versli lerned. Es bliibt am Samichlaus na Zyt zum Wyderüetli schniide: E paar Fitze mues er doch no binde. De Chlaus mag jetz sälber chuum me warte uf de schönschti Taag im Jaar. Das isch de 6. Dezämber, won er mit sim Esel und em Schlitte dur de Schnee ziet gegem Dorf und äntli under de Tüüre staat.